Czy Europę chcą zrównać z ziemią ?
Światowi przywódcy boją się wojny - 19.02.2018
Uczestnicy zakończonej właśnie dorocznej konferencji ds. bezpieczeństwa w Monachium postraszyli siebie nawzajem i resztę świata, że bezpieczeństwo się skończyło. Korespondent POLITICO Matthew Karnitschnig próbował znaleźć jakieś optymistyczne przesłanie ze strony ważnych światowych polityków i ekspertów, ale mu nie wyszło.
Od upadku ZSRR ryzyko zbrojnego konfliktu między największymi mocarstwami nigdy nie było tak duże, jak dzisiaj, mówiono na konferencji. "Świat utracił stabilizatory"
Monachium było zawsze miejscem szczerych rozmów, ale tegoroczne spotkanie czasem zmierzało ku otwartym prowokacjom i obelgom
Wypowiedź premiera Morawieckiego na temat "sprawstwa Żydów" w ich własnej zagładzie, zostały na szczęście przytłumione kwestiami o globalnym znaczeniu
Uznano, że w świecie przybiera na sile autorytaryzm, podczas gdy liberalna demokracja, jeśli nawet się nie cofa, to jest w defensywie
Wielu polityków jest przekonanych, że muszą się szykować na osłabienie zaangażowania Stanów Zjednoczonych w Europie
Mottem najważniejszego w świecie dorocznego spotkania polityków i ekspertów od zbrojeń i obrony było nienadmiernie optymistyczne: "Na skraj przepaści i z powrotem? Po zastanowieniu, powinno raczej brzmieć: "Mrok i zagłada".
Wypowiedź premiera Mateusza Morawieckiego na temat "sprawstwa Żydów" w ich własnej zagładzie, została na szczęście przytłumiona kwestiami o globalnym znaczeniu.
– Od czasu upadku ZSRR ryzyko zbrojnego konfliktu między największymi mocarstwami nigdy nie było tak duże jak dzisiaj. Gorzej już nie może być – ocenił na początku kierujący obradami były niemiecki dyplomata Wolfgang Ischinger.
To rzecz ogólnie wiadoma, że świat stał się ostatnio bardzo niestabilny, a wymiana poglądów w Monachium wypunktowała tylko zagrożenia płynące z niezliczonych punktów zapalnych.
Gdy rozmawiano o powrocie napięć wokół arsenałów jądrowych między USA, a Rosją albo o sporze między długoletnimi sojusznikami – Waszyngtonem i Tucją, uczestnicy zgadzali się chyba tylko w jednym: rośnie ryzyko szeroko zakrojonego konfliktu w świecie, który utracił stabilizatory.
– W świecie niezliczonych wzajemnych powiązań, to lokalne zawirowanie, stanie zawirowaniem dla wszystkich – mówił irański minister spraw zagranicznych Javad Zarif, odnosząc się do napięć na Bliskim Wschodzie.
Monachium wyrobiło sobie reputację jako forum szczerych rozmów, ale tegoroczne spotkanie czasami zmierzało ku otwartym prowokacjom i obelgom.
Szef rosyjskiej dyplomacji Sergiej Ławrow bagatelizował szczegółowe dane zawarte w ogłoszonym w piątek w USA oskarżeniu, że Moskwa wmieszała się w amerykańskie wybory prezydenckie jako "gadaninę".
Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego H.R. McMaster, przemawiając z tego samego podium, kilka chwil później stwierdził, że dowody przeciw Moskwie są "niepodważalne" i skinął w stronę siedzącego na widowni rosyjskiego eksperta od cyberbezpieczeństwa.
Amerykański senator James Risch zaszokował wielu obecnych mówiąc, że reakcja USA na zagrożenie nuklearne ze strony Korei Północnej będzie na "biblijną" skalę.
Zaś kiedy premier Izraela Benjamin Netanjahu wszedł na podium, pokazał szczątek – jak twierdził – irańskiego drona, który naruszył izraelską przestrzeń powietrzną. – Niech pan przekaże Teheranowi: nie sprawdzajcie determinacji Izraela – powiedział Zarifowi.
Odpływająca Ameryka
Poza wojną na słowa panował szeroki konsensus co do tego, że pejzaż polityczny świata ulega szybkim zmianom. Na sile przybiera autorytaryzm, podczas gdy liberalna demokracja, jeśli nawet się nie cofa, to jest w defensywie. Do znanych już zagrożeń bezpieczeństwa – tlący się konflikt na Ukrainie, coraz większa niestabilność Bliskiego Wschodu czy północnokoreańskie zagrożenie nuklearne – doszło poczucie niepewności z powodu nieznanych, amorficznych zagrożeń w rodzaju cyberataków czy wojny biologicznej.
Słabnąca pod rządami prezydenta Donalda Trumpa pozycja USA jako opoki Zachodu komplikuje poszukiwania odpowiedzi w ramach sojuszu północnoatlantyckiego na to, jak (i czy) stawiać czoła takim wyzwaniom.
Stało się jasne, że ustawiczne zaczepki Trumpa pod adresem takich partnerów jak Niemcy mają swój negatywny skutek. Choć obecność USA i zaangażowanie w Europie nie spadło, od kiedy Trump objął rok temu swój urząd, wielu wysokich rangą polityków europejskich jest przekonanych, że muszą się szykować na taką ewentualność.
– Podejmowane są wysiłki, by zachować nienaruszoną oś transatlantycką, ale jednocześnie nie można ignorować zmiany otoczenia, kiedy weźmie się pod uwagę stanowisko USA wobec Iranu, decyzję o przeniesieniu ambasady do Jerozolimy czy przemówienie Trumpa z okazji otwarcia nowej siedziby NATO w zeszłym roku. Panuje znaczna nerwowość – stwierdził komisarz Unii ds. budżetu Günther Oettinger.
Delegacja USA starała się usilnie zapewniać europejskich partnerów o niezmiennym zaangażowaniu Waszyngtonu na rzecz bezpieczeństwa w regionie. – Jeśli spojrzysz na to, co kryje się pod słowami przemówień, to jest to kontynuacja dotychczasowej strategii – mówiła senator Jeanne Shaheen.
– Wartości są te same, cele są te same – zapewniał deputowany Mike Turner.
Ale trudno było sprawić, by takie zapewnienia zabrzmiały przekonująco, zwłaszcza, że zabrakło głosu senatora Johna McCaina. Był dotąd stałym bywalcem konferencji w Monachium, szanowanym w kręgach ludzi odpowiedzialnych w Europie za bezpieczeństwo. Ale w tym roku nie przyjechał, bo walczy z rakiem mózgu.
Europejczycy stanowiący większość uczestników konferencji przedstawiali mglistą, często niespójną wizję swoich priorytetów bezpieczeństwa.
Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker wzywał szumnie, by Europa stała się "weltpolitikfähig" czyli zdatna do uprawiania prawdziwie globalnej polityki.
Minister spraw zagranicznych Niemiec Sigmar Gabriel powtarzał wezwanie Junckera o bardziej energiczną europejską politykę bezpieczeństwa. – Byłoby nam trudno jako jedynym wegetarianom w świecie mięsożerców – mówił.
Słowa Junckera uwidoczniły, jak trudno jest zrealizować takie ambicje. – Musimy wyemancypować się, ale nie z NATO, ani z relacji z USA.
Nie było przy tym jasne od kogo czy od czego Europa musi się emancypować, ale uwagi Junckera podkreśliły europejski dylemat w sferze bezpieczeństwa: region jest prawie całkowicie zależny w tej kwestii od Stanów Zjednoczonych. Zwłaszcza, że po Brexicie, 80 procent wydatków NATO będzie pochodzić z krajów spoza Unii.
Europejczycy bardzo się chwalą niedawnymi inicjatywami takimi jak pakt obronny znany pod akronimem PESCO (Trwała Współpraca Obronna), ale na razie są one skromnych rozmiarów.
Jeśli chodzi o wzrost wydatków obronnych, postępu prawie nie ma.
W Niemczech, gdzie wydatki na armię są z powodów historycznych szczególnie drażliwą kwestią, rząd planuje w najbliższych latach zwiększać je rocznie o zaledwie 250 mln euro. To grosze w porównaniu z tym, co byłoby konieczne, by postawić na nogi słabe niemieckie siły zbrojne, które z trudem są w stanie utrzymać zdolność bojową podstawowego sprzętu, w tym śmigłowców i czołgów.
Ale postawa Niemców raczej się nie zmieni, pomimo stałej presji z USA i niektórych stolic europejskich.
– Żeby Berlin zaczął wydawać naprawdę więcej, musiałoby coś się wydarzyć – mówił jeden z doradców niemieckiego rządu i miał na myśli jakąś formę ataku zbrojnego.
Sprzeczności między aspiracjami militarnymi Europy, a rzeczywistością sugerują, że pomimo coraz większego zirytowania administracją Trumpa, Europa nie ma innego wyboru, jak pozostać podpięta pod USA.
– Nie ma takiej możliwości, byśmy oderwali europejskie bezpieczeństwo albo bezpieczeństwo europejskich sojuszników od NATO i północnoatlantyckiej więzi – powiedział sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.
Autor: Matthew Karnitschnig
https://wiadomosci.onet.pl/swiat/swiatow.....mp;utm_v=2
Wiki2
Wykop2
Linki
Szukaj
Ekipa
Rejestracja
Zaloguj
