Kwaśniewski - agent Sasza

Marlowe

Cytat:

Biały gładki papier. Kartka formatu A5. Dwie pieczęcie, czerwony tusz. U góry: Sowierszenno siekretno. U dołu: Adin eksemplar. W prawym, górnym rogu data: Warszawa, 4 kwiecień 1983. Niżej ręcznie niebieskim długopisem wypisane pokwitowanie: Kwituję odbiór kwoty 100 dolarów otrzymanych od leitnanta Sidorowa. I podpis: Aleksander Kwaśniewski. Pod spodem informacja w języku rosyjskim (również niebieski długopis, odcień tuszu nieco jaśniejszy), że starszy lejtnant Jurij Sidorow wręczył Saszy (pseudonim agenta) 100 dolarów. Podpis. Na odwrocie kartki lakoniczna ręczna nota, też po rosyjsku: Podtwierżdaju. Riealizowat’. Pałkownik Dmitrij Tudan. I parafka tegoż. W posiadanie tego i dwudziestu kilku podobnych materiałów wszedłem w lutym 1998 r. Dziś, po dwunastu latach, publikuję je po raz pierwszy.

(...)

Dokonajmy przeglądu pozostałych materiałów. Są to już wyłącznie streszczenia rzekomych (nigdy ich nie widziałem) oryginałów. Oto skreślony własnoręcznie (20.02.1983) na dwóch kartkach życiorys Kwaśniewskiego, zawierający „podstawową wiedzę encyklopedyczną na temat jego osoby, rodziny, osiągnięć na gruncie partyjnym i zawodowym”.

W meldunku z 4.04.83 Sasza zawiadamia o planowanym na 18 kwietnia 1983 r. spotkaniu struktury NZS Uniwersytetu Warszawskiego. U dołu parafy Sidorowa i Tudana.

Fragment odpisu z meldunku, sporządzonego w Kijowie 29 czerwca 1983 r.: „kontakt operacyjny »Niezapominajka« 2 maja 1983 był na towarzyskim spotkaniu w apartamencie hotelu »Syrena«. Długo rozmawiał z redaktorem A.K. Opisuje go jako zasłużonego działacza w sprawie socjalizmu. Podaje komentarz A.K. o wprowadzeniu stanu wojennego: ochłodziło to »gorące głowy« członkom antysocjalistycznego podziemia. Odpis do akt kontaktu »Saszy« dołączył lejtnant Andriej Gorodow. Parafa Tudana”.

W meldunku z 18 sierpnia 1983 r. Sasza informuje „o przypadkowym spotkaniu z redaktorem Jerzym Osickim. Określa go jako socjalistę o wywrotowych zapatrywaniach. Obliguje się do zawarcia głębszej znajomości i wybadania jego kontaktów z antysocjalistycznym podziemiem, o które go podejrzewa”. Standardowe parafy Sidorowa i Tudana.

Kolejna seria to znów pokwitowania, gdzie Kwaśniewski podpisuje się jako Sasza; dalej pozytywne „oceny pracy kontaktu” dokonywane przez Sidorowa oraz wskazówki Tudana. Lejtnant występuje z wnioskiem o większe pieniądze dla Saszy; pułkownik powściąga go w hojności, chociaż radzi pobudzać nieskrywane finansowe apetyty kontaktu, równocześnie bagatelizując wartość gromadzonych przezeń informacji, aby „wzmóc w nim gorliwość do ich uzyskiwania”.

Z niedowierzaniem czytałem meldunek Saszy z 11 stycznia 1984 r. i deklarację, iż odbędzie „rozmowy z towarzyszami partyjnymi Kazimierzem Cypryniakiem i Zbigniewem Sobotką, których podejrzewa o kontakty z wydawcami i kolporterami pism podziemnych. Prosi o dofinansowanie na cele operacyjne. Ma zamiar zaprosić w/w na towarzyskie spotkanie przy alkoholu, aby wydobyć z nich pożądane informacje”. Wprawdzie zdarzało się, że bibuła krążyła również między towarzyszami z PZPR – jako ciekawostka albo owoc zakazany – jednak na niepodobieństwo zakrawa sama sugestia, że zaliczani w poczet frakcji twardogłowych aparatczycy pokroju Cypryniaka i Sobotki mogliby mieć kontakty z wydawniczym podziemiem.

http://www.polityka.pl/kraj/analizy/1502.....egiem.read